- Diğer canlılara ve doğaya karşı da çok merhametli olması, çevreyi kirletmemesi, doğanın da insana Allah’ın bir emaneti olduğu hatırlatılmalı ve aile bu konuda çocuklarına örnek olmalıdır. Çevreyi kirletmenin kul hakkı olduğu vurgusu yapılarak yere atılan bir çöpün birileri tarafından kaldırılması gerektiği ve buna bir emek harcanacağı, bu nedenle de o birilerinin hakkına girilmiş olacağı anlatıldığı takdirde çocuk üzerinde etkili olacaktır.
- Kötü söz ve hareketlerden sakınmak gerektiği konusunda çocuklara örnek olunmalı, aile bireyleri tarafından, küfürlü, argo ve ahlaka aykırı sözler sarf edilmemelidir. “Kem söz sahibine aittir” atasözü gereğince kötü söz ve hareketlere misliyle karşılık verilmemelidir. Unutulmamalıdır ki; “Her kes kendine yakışanı yapar.” Gerektiğinde kötülüğe karşı iyilikle karşılık verilmelidir. Bu insanı küçük düşürmez; aksine yapana değer katar.
- İçi, dışı, özü, sözü bir olmanın erdemli insanların karakteri olduğu kavratılmalı ve bu konuda da çocuklara rol model olunmalıdır.
- Sıkıntılara, bela ve kötülüklere karşı sabırlı olma konusunda telkinde bulunulmalı, sıkıntıların isyanla değil sabırla ve azimle atlatılabileceği anlatılmalıdır. Sabırlı olmanın bir teslimiyet değil, dirayetli, azimli ve tevekküllü olmak anlamına geldiği öğretilmelidir. Bir anlık bir sabırsızlığın öfkeye dönüşeceği ve telafisi imkânsız pişmanlıkla sonuçlanabileceği örneklendirilmelidir.
- Soyu-sopu, boyu-posu, güzellik-çirkinlik gibi bedensel ve diğer özellikleriyle övünüp gururlanmaması veya utanmaması; bunların insanın kendi elinde olan şeyler olmadığı ve bu gibi durumların ne övünülecek ne de utanılacak şeyler olduğu, önemli olanın güzel bir ahlaka sahibi olmak olduğu kavratılmalıdır.
- Mensubu olduğu toplumun örf, adet ve gelenekleri öğretilmeli ve bunlardan meşru olanlarına uymak gerektiği benimsetilmelidir.
- Arkadaşlarının veya aile bireylerinin sırlarını açıklamamak gerektiği, sırrın bir emanet olduğu, açıklamanın emanete ihanet olduğu, bu konuda son derece titiz davranmak gerektiği tembihlenmelidir.
- Kanaatkâr olmak, israftan kaçınmak ve olanı paylaşmak konusunda eğitilmeli ve bu konuda da örnek olunmalıdır. Paylaşma ile varlığın eksilmeyeceğini, aksine bereketlenip çoğalacağını örneklerle anlatmalıdır.
- Mensubu olduğu toplumun örf, adet, töre ve gelenekleri öğretilmeli ve bunlardan meşru-doğru olanlara uyulması gerektiği benimsetilmelidir.
- Karşılıklı ilişkilerde karşı anlamasa bile feragat ve fedakârlık yapmanın büyüklük olduğu kavratılmalıdır. Kuvvetli ve üstün durumda iken affetmesini, hiddetli iken yumuşak davranmasını bilmelidir. “Her kes kendine yakışanı yapar.” sözü hatırlatılmalıdır.
- Olduğu gibi görünme konusunda bilinçlendirilmelidir. Olduğundan başka biri gibi görünmeye çalışmanın kişilik bozukluğu olduğu anlatılmalı ve bu konuda da örnek davranışlar gösterilmelidir. Riyakar olmaması, yaptığı işlerde samimiyetin önemli olduğu anlatılmalıdır.
- Gerçekler acı da olsa kabul etmek zorunda olduğumuzu bilmelidir.
- İlke ve kuralların aynı şartlarda herkes için geçerli olması gerektiği, istisnai durumlar ve mazeretler hariç imkânların kullanılmasında veya mahrumiyette ayırımcılık yapmanın doğru olmadığı benimsenmelidir.
- Eli ile ve dili ile kimseye zarar vermemesi konusunda eğitilmelidir.
- Her zaman ve her şartta doğrunun ve doğruların yanında olmak gerektiği, bu konuda dost düşman, tanıdık, yabancı, el, aile ayırımı yapmama konusunda bilinçlendirilmelidir.
- Başkasına ait olana göz dikmemek, el atmamak, sahibinden veya yetkiliden izinsiz kendisine ait olmayan bir şeye dokunmamak konusunda eğitilmelidir.
- Kimseyi aldatmamak, kandırmamak konusunda sıkı tembihte bulunulmalı dosdoğru bir birey olarak yetişmesine son derecede önem verilmelidir.
- Bütün insanlara karşı sevgi ve yardım duygusu taşımalı ve bunu gerçekleştirmeli, hayata geçirmeli ve uygulamalıdır.
- Zanla karar vermemek, hüsn-ü zanda bulunmak ve kötü zandan sakınmak gerektiği, her habere ve bilhassa sosyal medyada gördüğü her şeye inanması gerektiği, bunların insanları yanlış yönlendirme ve yanlış inandırmaya yönelik olabileceği anlatılmalıdır.
- Olaylara farklı yönden bakarak empati yapabilme öğretilmeli, karşı tarafın da haklı olabileceği düşündürülmelidir. Kendi kusurunu görebilmeli ve özeleştiri yapabilmelidir.
- Kendi emeğiyle geçinmeyi, kimseye maddi bakımdan bağımlı olmamayı düstur edinmelidir.
- İnsanlara değer vermenin bir erdem olduğu, saygının da saygısızlığın da karşıya bir şey kazandırıp kaybettirmediği, insanın kendisine saygı veya saygısızlık olduğu belirtilmelidir.
- Olumsuz durumlarda her zaman daha beterini düşünerek sabır ve şükürle atlatmaya çalışmalıdır.
