Her bir kavramın, o kavramla ilgili bilim alanında dünya çapında tanınan bilim insanları tarafından hazırlandığı Uluslararası Sosyal Bilimler Ansiklopedisi'nde (Sills, 1968: XXViiİ) diktatörlükler ve diktatörlüklerin özellikleri:
1) İktidarın tümüyle ve keyfi bir biçimde, iktidar mevkiinde bulunanlarca kimseyle paylaşılmadan kullanılmasıdır.
Diktatörlüklerde, kuvvetler ayrılığı yoktur.
Siyasal iktidar, bir diktatör elinde toplanır.
Meşru siyasal ve toplumsal kurumlara ve gruplara, siyasal yaşamda varlıklarını ve etkilerini gösterme olanağı verilmez.
İktidar mekanizması otokratik biçimde yönlendirilir ve kullanılır.
2) Diktatörlüklerin karakteristik özelliklerinden biri de, iktidarın hukuk dışı kullanılmasıdır. İktidarı sınırlamakta etkisiz olan bir hukukun olmasıdır.
Diktatörlüğe engel olan anayasaya bağımlı devlet şeklinin ortadan kaldırılması, onun yerine diktatörlüğe uygun hukuk yaratılması suretiyle diktatörlüğün hüküm sürmesine elverişli zemin oluşturulmasıdır.
Diktatörün yerine geçecek bir başkasıyla iktidarın el değiştirmesini sağlayacak hukuki düzenlemenin ortadan kaldırılması diktatörlüklerin tipik özelliğidir.
3) Diktatörlüklerde insan hakları yok edilir ya da esaslı bir şekilde kısıtlanır.
Sivil toplum ve siyasal kitle örgütlerinin gönüllü iş birliğine izin verilmez.
4) Diktatörlerin izlediği iç ve dış politikalar ani, duygusal ve tepkisel biçimde oluşur.
Uygulanan politikalarla, toplumu değiştirmesi ve disiplin altına almayı amaçlanır.
5) Siyasal ve toplumsal düzeni despotik yöntemlerle kontrol altında tutma da, diktatörlüklerin karakteristik özelliklerindendir.
Halk, diktatörün emirlerine boyun eğmek zorunludur.
Eğmeyenler, bedelini öderler.
Diktatör Yönetimler
Uluslararası Sosyal Bilimler Ansiklopedisi, tarihsel süreç içinde diktatörlük örneklerini şöyşe sıralamaktadır:
- Plato ve Aristo'nin anlattığı eski Yunan ve Sicilya tiranlıkları;
- Roma İmparatorluğu'ndaki Sezar diktatörlüğü;
-İngiliz mutlak monarşisİ ve bu monarşinin ihtilalci muhalifi olan Oliver Cromwell'in despotluğu;
-Fransız İhtilalinin Jakobin diktatörlüğü,
-Sosyal-ihtilalci komünist devletler;
-Kısa ömürlü, karşı ihtilalci (Mussolini ve Hitler'in) faşist ve nasyonal sosyalist rejimleri;
-Latin Amerikan askeri diktatörlükleri ve Falanjist İspanya, Peronist Arjantin, Komünist Küba, Mısır'ın Nasır, Gana'nın Nkrumah rejimleri.
Uluslararası Sosyal Bilimler Ansiklopedisi'nde, dünya çapında ünlü siyasal bilimci Otto Stammer tarafından kaleme alınan diktatörlük konusu işlenirken sıralanan yukarıdaki diktatörlük örnekleri arasında, Atatürk Türkiye’sine yer verilmemiştir.
Bilimsel hiçbir değerlendirmede Atatürk diktatör, Atatürk’ün kurduğu Cumhuriyet yönetimi diktatörlük olarak görülmezken:
- Atatürk'ün kurduğu halk egemenliğine dayanan laik demokratik yönetimle,
- Eski düzendeki konumlarını ve haksız çıkarlarını yitirenler,
- Dini kullanarak güç, çıkar ve menfaat sağlayanlar,
- Kurdukları çıkar düzeni bozulduğu için, Atatürk’ü diktatörlükle suçluyorlar.
