Karaaslan, hem mikro hem de makro ölçekli işletmelerin ayakta kalabilmesi ve sürdürülebilir bir şekilde faaliyetlerine devam edebilmesi için atılması gereken adımları detaylı bir şekilde açıkladı. Bu öneriler, bölgede ekonomiyi canlandırmayı ve işletmelerin kriz döneminde yaşadığı zorlukların aşılmasını hedefliyor.
"Kısa ve Uzun Vadeli Destek Önerileri"
Mehmet Hakan Karaaslan, depremden etkilenen işletmelerin kısa vadede yeniden ayaklanabilmesi, uzun vadede ise sürdürülebilirliği sağlaması için çeşitli finansal ve altyapısal desteklerin acilen uygulanması gerektiğini vurguladı. Karaaslan’ın önerdiği başlıca adımlar şu şekilde:
1. Finansal Destekler
Hibe Programları: Karaaslan, özellikle mikro ölçekli işletmelere yönelik doğrudan maddi yardımların sağlanmasının, işletmelerin tekrar ayağa kalkması açısından kritik olduğunu ifade etti. Hibe desteklerinin, işletmelerin temel ihtiyaçlarını karşılamada etkili olacağını belirtti.
Düşük Faizli Krediler ve Kredi Erteleme: İşletmelere uzun vadeli ve düşük faizli krediler sağlanarak mali baskının azaltılabileceğini savunan Karaaslan, mevcut kredi borçlarının ertelenmesiyle birlikte işletmelerin finansal rahatlama sağlayacağını söyledi. Özellikle vergi erteleme ve indirimlerinin en az beş yıl süreyle uygulanmasının gerektiğini vurguladı.
Sigorta Tazminatları: Karaaslan, deprem sonrası sigorta tazminat süreçlerinin hızlandırılması gerektiğini, sigortası olmayan işletmelerin ise afet kapsamında maddi destek alması gerektiğini belirtti. İşverenlerin daha fazla desteklenmesi gerektiğini ifade ederek, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) ödemelerinin ertelenmesi ve en az %50 devlet desteği sağlanmasının önemine dikkat çekti.
2. Altyapı ve Fiziksel Destekler
İşyerlerinin Yeniden İnşası: Depremde yıkılan işyerlerinin onarımı ve yeniden inşası için devletin ve uluslararası yardımların devreye girmesi gerektiğini belirtti. Karaaslan, altyapı hizmetlerinin hızlıca geri kazandırılmasının şart olduğunu söyledi.
Geçici İşyerleri: İşletmelerin faaliyetlerine devam edebilmesi için konteyner ofisler, geçici pazarlar gibi çözümler öneren Karaaslan, bu tür alanların yaratılmasının işletmelerin geçiş sürecini kolaylaştıracağını dile getirdi.
3. İstihdam Destekleri
İstihdam Teşvikleri: Karaaslan, işletmelerin çalışanlarını koruyabilmesi için vergi teşvikleri veya maaş desteği sağlanması gerektiğini ifade etti. Beş yıl boyunca uygulanacak istihdam teşviklerinin, iş gücünün korunması açısından hayati olduğunu belirtti.
Çalışan Destek Programları: Depremden etkilenen çalışanlar için kısa çalışma ödeneği ve maaş desteği gibi programların devreye alınması gerektiğini savundu. Ayrıca, deprem nedeniyle işsiz kalan işçilere yönelik mesleki eğitim ve yeniden istihdam programlarının önemine değindi.
4. Pazarlama ve İş Geliştirme Destekleri
Yerel Ürünlerin Tanıtımı: Bölgedeki üreticilerin ulusal ve uluslararası pazarlara erişim fırsatları yaratılması gerektiğini ifade eden Karaaslan, bu tanıtım giderlerinin devlet tarafından karşılanması gerektiğini belirtti. Böylece bölgenin ekonomik toparlanmasına katkı sağlanabileceğini savundu.
Dijitalleşme ve E-Ticaret Desteği: İşletmelere dijitalleşme süreçlerinde destek verilmesi ve e-ticaret platformlarına entegrasyon sağlanması gerektiğini ifade eden Karaaslan, dijital dönüşüm eğitimlerinin önemini vurguladı.
5. Yerel Ekonomi ve Sektörel Destekler
Tarım ve Hayvancılık Sektörü: Küçük ölçekli üreticilere yönelik tohum, yem ve ekipman desteği sağlanmasının şart olduğunu belirten Karaaslan, hayvan kayıplarının da tazmin edilmesi gerektiğini söyledi. Ayrıca, bu üreticilerin krizden çıkmaları için maddi yardımların artırılması gerektiğini dile getirdi.
Sanayi ve Üretim Sektörü: Büyük ölçekli üretim yapan fabrikalar için hasar gören bölümlerin onarımı adına devlet teşviklerinin artırılması gerektiğini belirten Karaaslan, sanayi sektörünün toparlanmasının bölgesel ekonomi için büyük önem taşıdığını vurguladı.
Turizm Sektörü: Depremden etkilenen bölgelerde turizmin yeniden canlanması için turistik yerlerin restore edilmesi ve tanıtım kampanyalarının düzenlenmesi gerektiğini ifade eden Karaaslan, turizmin bölge ekonomisi için önemli bir kaldıraç olabileceğini belirtti.
6. Kriz ve Afet Yönetimi Eğitimleri
Afet Planlaması ve Dayanıklılık Eğitimi: Karaaslan, işletmelerin olası afetlere daha hazırlıklı olabilmesi için kriz yönetimi ve iş sürekliliği planlama eğitimlerinin düzenlenmesi gerektiğini söyledi. Bu eğitimlerin küçük ve büyük işletmelere yönelik olarak geliştirilmesinin, gelecekteki olası krizlerde daha dirençli olmalarını sağlayacağını belirtti.
7. Bölgesel İşbirlikleri ve Kooperatifler
Kooperatifleşme Teşvikleri: Küçük üreticilerin kooperatifleşerek dayanışma içinde hareket etmeleri gerektiğini belirten Karaaslan, bu sistemin maliyetlerin paylaşılması ve pazarlama süreçlerinde avantaj sağlayacağını ifade etti.
Kamu-Özel Sektör İşbirliği: Deprem sonrası toparlanma sürecinde kamu kurumları ile özel sektörün işbirliği yaparak bölgesel kalkınma projelerinin hayata geçirilmesinin önemine dikkat çeken Karaaslan, bu tür ortaklıkların bölgenin hızlı bir şekilde ayağa kalkmasını sağlayacağını belirtti.
"Toparlanma Sürecini Hızlandırmak İçin Acil Destekler Gerekiyor"
Mali Müşavir Mehmet Hakan Karaaslan, deprem bölgelerindeki işletmelerin kısa ve uzun vadeli sürdürülebilirliğini sağlamak için finansal ve altyapısal desteklerin acilen uygulanması gerektiğini belirtti. Bu adımların atılmaması durumunda bölgede faaliyet gösteren işletmelerin büyük kayıplar yaşayabileceğini ve yerel ekonominin ciddi zarar görebileceğini vurgulayan Karaaslan, "İnşallah önerilerimiz bir yerlerde karşılık bulur ve işletmelerimiz bir an önce toparlanır" dedi.
Kaynak : PHA