Geriye dönüp tarihe doğru yolculuk yaptığımızda, ilimizin isminin menşe-i ile ilgili çeşitli rivayetlere rastlamaktayız.
Cumhuriyet öncesinde bir rivayete göre “Yediyaman”, birine göre “Hısn-ı Mansur”, bir diğerine göre ise “Vadi-i Leman” olarak zikredildiğini görebilmekteyiz.
Bununla ilgili araştırdığımız kaynaklarda şu bilgilere somut bir şekilde ulaşmaktayız:
“Farrin” ya da “Perre” olarak bilinen bu şehirde, puta tapan bir babanın yedi oğlu vardır. Baba ile yedi çocuğu arasında şöyle bir olay vuku bulur:
Çocuklar, babalarının evde olmadığı bir gün, bütün putları imha ederek, Allah’ın bir olduğunu kabul ve ilan ederler.
Putperest baba durumu öğrenince, çocuklarını önce hesaba çeker, akabinde gözünü bile kırpmadan yedisinin de canına kıyar!
Bunun üzerine, babaları tarafından öldürülen yedi kardeşin hatırasına “Farrin” (Pirin)’de bir manastır yaptırılır.
Bu olaydan ötürü şehre “Yediyaman” adı verilir. Derken, “Yediyaman” zamanla “Adıyaman” şekline dönüşür.
Bir başka rivayete göre ise; vakti zamanda “Adıyaman” şehrinin ortasında yaptırılan ve “Mansur’un Kalesi” olarak bilinen mevcut Kale’ye halk, “Hısn-ı Mansur” ismini verir.
“Hısn-ı Mansur” isminin menşe-i hakkında ise 2 ayrı rivayet mevcuttur:
Birinci rivayete göre vakti zamanda bu bölgeye gelen “Emevi” komutanlarından “Kays” kabilesine mensup Mansur Cavene’ye izafetle bu isim verilmiştir.
İkinci rivayete göre ise, bu ismin Abbasi Halifesi Ebu Cafer El-Mansur’un adından gelmektedir.
Zamanla halk arasında telâffuz şeklinin de değişmesiyle birlikte, “Hüsnü Mansur” olarak bu şehrin ismi değiştirilmiştir.
Yine bir başka rivayete göre; “Adıyaman” şehrini doğu, batı ve güney yönlerinde derin vadiler çevirmiştir.
Bu vadilerin yamaçları zengin meyve ağaçları ile kaplı olduğu gibi, şehrin çevresinin de meyve ağaçlarıyla kaplanmış olmasından ötürü, güzel vadi anlamında olan “Vadi-i Leman” (Güzel vadi) kelimesinin söylenişi zamanla değişmiş ve halk arasında “Adıyaman” şekline dönüşmüş.
Ancak, “Hısn-ı Mansur”, yani “Hüsnü Mansur” ismi
1926 yılından itibaren Bakanlar Kurulu kararları ile şehrin ismi tekrar “Adıyaman” olarak değiştirilmiştir.
Selam, sevgi ve gönül dolusu muhabbetlerimle…
Bilal KARADAĞ
