ARTAN KÖYÜ
- COĞRAFİ YAPISI
Adıyaman Merkez İlçeye bağlı ve merkez ilçenin en doğusunda bulunan Artan Köyü Güneydoğu Torosların meşe ormanlarıyla meşhur Hallof Dağı’nın güney batısında yer alır. Kuzeyi, doğusu ve batısı yüksek kayalıklarla ve meşe ağaçlarıyla çevrili olup güneyinde tarıma uygun bir miktar arazisi vardır. Bu arazi her biri birkaç dönümlük parçalardan oluşan taşlık ama verimli bir arazidir. Köyün kuzeyinde inşaatı başlamış bulunan bir göletle bu arazinin sulanması planlanmıştır. Köy; Kovuk Deresi, Vari Keran, Şeni, Bahçe ve Kavağk denilen mahalle ve mezralardan oluşur. Bunlardan Vari Keran denen mezra, halkı Artanlı olmakla beraber Kömür Beldesine bağlanmıştır. Şeni denen ve köy merkezi sayılan yerleşim yeri ise Kuncik, Kale, Könöf ve Cami civarı olmak üzere yerleşim yerlerinden oluşur. Köyün kuzeyindeki kayalıklardan akıp gelen bir dere, Zuğur denen vadiden köyün güneyinden Kalburcu çayına akarak oradan Atatürk baraj gölüne dökülür. Eskiden iki su değirmenini çalıştıran bu dere, yukarda da belirttiğimiz gibi gölet suyunu biriktirerek arazinin sulanmasında kullanılacaktır.
Köyün kuzeyinde bulunan Hallof Dağı ve çevresi, zengin mermer yataklarıyla bilinir ve buradan çıkarılan mermerler kamyonlarla Mersin Limanına taşınarak yurt dışına ihraç edilmektedir.
Merkez İlçeye 25 km. mesafede bulunan Artan köyüne ulaşım, karayolu ile sağlanmakta Adıyaman-Kâhta Karayolunun 10. Km.den kuzeya ayrılan bir yolla Hosmosu, Kelluz, Gırık, Komir, Hesenka, Male Berdi köylerinden sonra Artan köyüne varılır. Artan’dan sonra da bu yol Kovuk Dersi, İnlice Beldesi ve Alıkan denen Çamyurdu köylerine kadar gider. Köye ulaşım için iki alternatif yol daha vardır. Bunlardan biri Adıyaman-Kâhta karayolunun 5. Kilometresşnden sonra Ziyaret mevkiinden kuzeye yönelerek Heştıran, Sımeli, Axgevır ve Kalburcu köyleriyle Kömür Beldesi yoluna bağlanır. Bir diğer yol da Adıyaman-Malatya yol güzergâhıyla Pirin köprüsünden sonra doğuya yönelerek Musurkan köyünden sonra Heştıran yolu ile köye varılabilir.
Köy merkezinde Kani Paşdi[1] ve Kani Şeni diye bilinen köy çeşmelerinden içme ve kullanma suyu temin edilirdi. Ayrıca Könöf denen mahallede suyu gayet bol olan çeşme hem içme ve kullanma ve hem de arazi sulamada kullanılırdı. Ancak son yıllarda görülen kuraklık nedeniyle muhtelif yerlerde kuyular açılarak içme ve kullanmada kullanılmaktadır. Köyün güneyinde devlet tarafından açılan bir kuyudan köyün kuzeyindeki bir depoya su pompalanarak köyün hizmetine sunulmuşsa da randıman alınamamış ve bu kuyu kullanım dışı kalmıştır. (DEVAM EDECEK)
[1] Kani: Çeşme Paşdi: Köyün arkası (Paş:Arka Di:Köy)
